In dit artikel lees je de mogelijke oorzaken waarom de ontharder niet meer spoelt, hoe je het probleem zelf kunt verhelpen en wanneer het verstandig is om een installateur in te schakelen.
Een waterontharder die niet meer spoelt, is een veelvoorkomend probleem in Nederlandse huishoudens. Je merkt het vaak pas als het water weer harder aanvoelt, of als er kalkaanslag opduikt op je douchekop, kranen of glaswerk. De spoeling van de waterontharder, ook wel de regeneratiecyclus genoemd, is essentieel voor het verwijderen van opgehoopte kalkdeeltjes uit het harsbed. Als die cyclus niet (meer) goed werkt, dan verliest het systeem zijn effectiviteit.
Wat doet de spoelcyclus precies?
Voordat we in de problemen duiken, is het goed om te begrijpen wat spoelen bij een waterontharder inhoudt. De ontharder verwijdert kalk uit het water met behulp van een harsbed. Als deze hars verzadigd raakt met kalkdeeltjes, wordt het gereinigd met een zoutoplossing – dat noemen we regenereren of spoelen.
Tijdens dit proces gebeurt het volgende:
- Het systeem zuigt zoutwater aan uit het zoutreservoir
- De harsbolletjes worden schoongespoeld
- Kalk en magnesium worden afgevoerd via de afvoer
- Het systeem spoelt zichzelf na met schoon water
Zonder regelmatige spoeling raakt het harsbed overbelast en werkt de waterontharder niet meer effectief.
Waarom spoelt mijn ontharder niet meer?
Er zijn verschillende redenen waarom jouw waterontharder stopt met spoelen. Soms gaat het om een eenvoudige oplossing, soms om een technisch defect.
1. Zout is op
Een lege zoutbak is de meest voorkomende reden. Zonder zout geen regeneratie. Controleer of het zoutniveau nog op peil is.
2. Verstopte injecteur of ventiel
De injecteur zorgt voor de aanzuiging van het pekelwater. Als die verstopt raakt door vuil of kalkresten, stopt het spoelproces.
3. Elektronisch defect
Bij elektronische waterontharders kan een storing of foutcode het spoelprogramma onderbreken. Soms helpt een eenvoudige reset.
4. Verkeerd ingestelde tijdsklok
Als de spoeltijd verkeerd is geprogrammeerd, spoelt de ontharder niet op het juiste moment.
5. Vastgelopen klep
De kleppen die het water verdelen tijdens de cyclus kunnen vastlopen door slijtage of kalk.
6. Geen waterdruk
Zonder voldoende waterdruk werkt het spoelproces niet. Controleer of je hoofdkraan volledig openstaat.
7. Zoutbrug
Een zoutbrug is een harde korst bovenop het zout, waardoor er geen pekelwater wordt aangemaakt. Dit komt vaak voor in vochtige omgevingen.
Wat kun je zelf doen als je waterontharder niet spoelt?
Veel van de bovenstaande problemen kun je eenvoudig zelf verhelpen. Volg deze stappen:
1. Controleer het zoutniveau
Is de bak leeg? Vul deze dan bij met speciaal onthardingszout. Gebruik geen keukenzout of strooizout.
2. Verwijder een zoutbrug
Tik met een houten lepel voorzichtig tegen de zijkant van het zoutvat. Hoor je een hol geluid? Dan zit er een brug. Prik de korst voorzichtig door.
3. Reset het systeem
Trek de stekker eruit, wacht 30 seconden en sluit het apparaat opnieuw aan. Sommige modellen hebben een resetknop in het menu.
4. Reinig de injecteur
De meeste handleidingen geven aan hoe je deze kunt losmaken en schoonmaken. Let op: werk altijd met droge handen.
5. Controleer of het apparaat water ontvangt
Open een kraan en kijk of de druk normaal is. Geen of lage druk? Dan ligt het probleem misschien buiten je ontharder.
| Probleem | Mogelijke oorzaak | Zelf op te lossen? |
| Geen spoeling | Leeg zoutvat | Ja |
| Spoelcyclus start niet | Fout in tijdsklok of software | Ja, via reset of herprogrammeren |
| Foutcode op display | Elektronische storing | Soms, reset proberen |
| Spoelwater blijft staan | Verstopte afvoer of injecteur | Ja, reinigen |
| Spoelgeluid ontbreekt | Vast ventiel of geen waterdruk | Soms, klep inspecteren |
Wanneer schakel je een specialist in?
Lukt het niet om het probleem zelf op te lossen? Dan is het verstandig een erkende installateur of servicemonteur in te schakelen. Dat geldt zeker als:
- Je het spoelprogramma handmatig activeert, maar er niets gebeurt
- De foutmelding na reset terugkeert
- Er sprake is van een waterlek of wateroverlast
- Je systeem ouder is dan 10 jaar en nooit eerder onderhoud heeft gehad
In veel gevallen is het probleem snel te verhelpen, zeker als het gaat om een verstopt ventiel of versleten klep. Heb je een onderhoudscontract? Dan valt dit vaak binnen de dekking.
Voorkom problemen door regelmatig onderhoud
De beste manier om te zorgen dat jouw waterontharder blijft spoelen, is door regelmatig preventief onderhoud te laten uitvoeren. Hiermee verleng je niet alleen de levensduur van het systeem, maar voorkom je ook dure reparaties.
Tips:
- Controleer het zout maandelijks
- Reinig het zoutvat minimaal eens per halfjaar
- Laat het systeem jaarlijks controleren
Spoel het apparaat handmatig als het lang niet gebruikt is (bijvoorbeeld na vakantie)
Veel gestelde vragen
De meest voorkomende oorzaak is een leeg zoutreservoir of een verstopping in de injecteur. Controleer of er nog voldoende zout aanwezig is en of de zoutbrij vrij kan doorstromen. In sommige gevallen kan ook een geblokkeerd ventiel of elektrische storing het regeneratieproces onderbreken.
De meeste moderne waterontharders geven een spoelcyclus aan via een lampje, display of een meldingscode. Tijdens het spoelen hoor je vaak een duidelijk geluid van stromend of afvoerend water. Sommige toestellen hebben ook een teller die aangeeft hoeveel liter er nog onthard kan worden tot de volgende regeneratie.
Ja, de meeste toestellen hebben een knop of draaiknop waarmee je handmatig een regeneratie kunt starten. Dit is handig bij extra verbruik of als je een storing vermoedt. Raadpleeg altijd de handleiding van je model om schade of foutieve bediening te voorkomen.
Als je ontharder niet regenereert, raakt het harsbed verzadigd en krijg je opnieuw hard water in huis. Dit kan leiden tot kalkaanslag in leidingen en toestellen. Bij langdurig inactief gebruik kan de hars zelfs beschadigen of verkleven, wat kan leiden tot duurdere herstellingen.
Ja, een reset verhelpt in veel gevallen softwarematige storingen of foutcodes, vooral bij elektronische modellen. Trek de stekker even uit of gebruik de resetfunctie volgens de handleiding. Blijft het probleem zich herhalen, dan is een onderhoud of controle door een technicus aangewezen.