Waterhardheid testen

Hoe kun je hard water testen? Zelf aan de slag of toch een expert inschakelen?

Hard water komt in veel Nederlandse en Belgische regio’s voor, en het kan op termijn nadelige effecten hebben op je leidingen, huishoudtoestellen en zelfs je huid. Maar hoe weet je nu zeker of je water ‘hard’ is? Gelukkig bestaan er verschillende manieren om de hardheid van je leidingwater te testen, van eenvoudige zelftests tot professionele metingen door een installateur. In dit artikel ontdek je hoe je dat aanpakt, wat je uit de resultaten kunt afleiden en wanneer je beter een expert inschakelt.

Wat is hard water eigenlijk?

Water wordt ‘hard’ genoemd wanneer het relatief veel calcium- en magnesiumionen bevat. Deze mineralen komen van nature in het grondwater voor en zijn op zich niet schadelijk voor de gezondheid. Maar hoe meer ervan in je water zit, hoe groter het risico op kalkaanslag in kranen, boilers en andere toestellen.

De waterhardheid wordt meestal uitgedrukt in Duitse graden (°dH):

• 0–4 °dH: zeer zacht
• 4–8 °dH: zacht
• 8–12 °dH: gemiddeld
• 12–18 °dH: hard
• >18 °dH: zeer hard

Vanaf ongeveer 8 °dH kan kalk zich beginnen afzetten in leidingen en toestellen, en bij 12 °dH en hoger kunnen de negatieve effecten op energiekosten en apparatuur merkbaar worden.

Zelf hard water testen: snel en betaalbaar

Er zijn verschillende doe-het-zelf methodes beschikbaar om de hardheid van je water te meten. Dit zijn de meest gebruikte:

1. Teststrips

Een eenvoudige en goedkope methode. Teststrips zijn online of in doe-het-zelfzaken verkrijgbaar en kosten gemiddeld €5–€15 voor een setje van 10 tot 50 strips. Zo werkt het:

• Je vult een glas met leidingwater.
• Je dompelt een strip enkele seconden onder.
• De strip verkleurt afhankelijk van de waterhardheid.
• Je vergelijkt de kleur met de bijgeleverde schaal (bijv. 5 °dH, 10 °dH, etc.).

Voordelen:

• Snel (resultaat in 1 minuut)
• Goedkoop
• Geen speciaal materiaal nodig

Nadelen:

• Minder nauwkeurig dan laboratoriumtests
• Kleuraflezing kan subjectief zijn

2. Titratiekit

Iets nauwkeuriger dan teststrips zijn titratiesets. Hiermee voeg je druppels testvloeistof toe aan een monster water tot een kleurverandering optreedt. Elke druppel staat voor een graad Duitse hardheid.

Voordelen:

• Nauwkeuriger dan strips (tot op 1 °dH)
• Betrouwbaarder voor hogere hardheid

Nadelen:

• Meer stappen nodig
• Duurder dan strips (± €20–€40)

3. Digitale hardheidstesters

Professionele digitale meetpennen bestaan ook, maar zijn vooral nuttig als je vaker water analyseert (bijv. in de horeca of industrie). Ze geven de waarde in °dH of ppm (parts per million). Reken op €75–€150.

Signalen dat je hard water hebt

Soms hoef je niet eens te testen om een vermoeden te hebben. Let op deze aanwijzingen:

• Witte kalkaanslag op kranen, douchewanden of tegels
• Sneller defecte apparaten zoals waterkokers en koffiezetapparaten
• Een droge huid of stug haar na het douchen
• Glazen die dof uit de vaatwasser komen
• Zeep die slecht schuimt

Hoewel deze signalen op hard water kunnen wijzen, is een echte test nodig om zeker te zijn en de graad van hardheid te bepalen.

Professionele hardheidsmeting: wat doet een expert?

Wil je een nauwkeurige, objectieve meting of overweeg je een waterontharder te installeren? Dan is het slim om een specialist in te schakelen.

Een erkende installateur:

• Meet ter plaatse de exacte waterhardheid met een digitale meter of druppeltest
• Analyseert het verbruik, aantal bewoners, debiet en installatie
• Beoordeelt welke waterontharder of systeem geschikt is
• Informeert over besparingen en onderhoud

Voordelen van een expertmeting:

• Betrouwbaar en nauwkeurig
• Advies op maat
• Vaak gratis bij offerteaanvraag

Wist je dat: bij een hardheid van 14 °dH stroomt er jaarlijks tot 35–40 kg kalk door je leidingen in een gemiddeld gezin van 4 personen.

Wanneer schakel je beter een expert in?

• Als je vermoedt dat je water erg hard is (vanaf ±12 °dH)
• Bij herhaalde problemen met kalk, toestellen of boilers
• Als je een ontharder overweegt en precies wilt weten wat je nodig hebt
• Voor bedrijfsmatige toepassingen (horeca, wellness, kantoorgebouw, etc.)
• …